Sutra Petrovdan
Srpska pravoslavna crkva proslaviće sutra Petrovdan, praznik
posvećen Svetim apostolima Petru i Pavlu.
Ovaj praznik je pomen na stradanje Svetih apostola Petra i Pavla, koje se
dogodilo u Rimu 67. godine nove ere, a prema nekim izvorima 69. godine nove
ere.
Petar je rođen u mjestu Vitsaida, na obalama Galilejskog jezera. Bio je jedan
od 12 apostola i nerazdvojni Hristov prijatelj i sljedbenik.
Njegovo pravo ime bilo je Simon, a ime Petar /na grčkom znači “kamen” ili na
hebrejskom Kifa/ dao mu je Hristos zbog njegove tvrde vjere.
– Ti si, Petre, stijena na kojoj ću sagraditi crkvu svoju i vrata paklena neće
joj ništa moći – kaže Јevanđelje po Mateju.
Nakon Hristovog vaznesenja i silaska Svetog Duha na apostole, propovijedao je
vjeru po Palestini, Siriji, Antiohiji, Maloj Aziji i Rimu, gdje je dva puta
boravio.
Kao episkop proveo je sedam godina u Antiohiji i tada je za sljedbenike
Hristovog učenja nastao pojam hrišćani.
Za vrijeme vladavine imperatora Nerona u progonu hrišćana uhvaćen je i bačen u
tamnicu.
Pavle, koji se prije krštenja zvao Savle, rođen je u Tarsu. Bio je veoma
obrazovan i imao je status građanina Rima. Pavle nije spadao u grupu prve
dvanaestorice apostola, već u grupu sedamdeset drugih apostola.
U mladosti je bio revnosan progonitelj hrišćana, vjere koju su tadašnji Јudejci
smatrali za jeres.
Kada je krenuo u Damask, na putu je sijevnula munja i začuo se glas s neba:
“Savle, Savle, zašto me progoniš?”, nakon čega je oslijepio. Savle je tri dana
bio slijep, ali mu se vid vratio poslije krštenja.
Uzevši ime Pavle, od riječi “paulus” što znači mali, propovijedao je
hrišćanstvo na većem području Mediterana.
Dvanaest poslanica Svetog Pavla čini dio Novog zavjeta.
Pavle je uhapšen u Rimu i bačen u tamnicu. Pogubljen je zajedno sa Petrom.
Pavlu je odrubljena glava, a Petar je raspet na krst naopačke.
Na ikonama ova dva sveca predstavljaju se zajedno – Petar drži ključeve u ruci,
a Pavle mač.
Petrovdanskim slavljem završava se Petrovski post i počinje pričešće vjernika
koji su poštovali pravila predviđena kanonom Crkve.
Kod Srba postoji običaj da se uoči ovog velikog praznika pale lile, koje se
prave od mlade kore divlje trešnje ili breze. Obično se to radi na mjestima
gdje se narod okuplja, na trgovima, raskršćima i u tome učestvuju djeca i
omladina.
Paljenje vatre i lila simbolizuje vrijeme kada su hristoborni carevi progonili
i mučili hrišćane, vezujući ih za drvene stubove, natapajući ih smolom i paleći
ih. Njihova tijela su tada gorela kao buktinje, osvjetljavajući trgove kao
danas simbolične vatre i lile.