SPC: Sutra Petrovdan
Srpska pravoslavna crkva obilježava sutra Petrovdan, praznik
posvećen Svetim apostolima Petru i Pavlu.
Ovaj praznik pomen je na stradanje Svetih apostola
Petra i Pavla, koje se dogodilo u Rimu 67. godine nove ere, a prema nekim
izvorima 69. godine nove ere.
Petar je rođen u mjestu Vitsaida, na obalama
Galilejskog jezera, i bio je jedan od 12 apostola i nerazdvojni Hristov
prijatelj i sljedbenik.
NJegovo pravo ime bilo je Simon, a ime Petar /na
grčkom znači “kamen” ili na hebrejskom Kifa/ dao mu je Hristos zbog njegove
tvrde vjere.
“Ti si, Petre, stijena na kojoj ću sagraditi crkvu
svoju i vrata paklena neće joj ništa moći”, kaže Jevanđelje po Mateju.
Nakon Hristovog vaznesenja i silaska Svetog Duha
na apostole, propovijedao je vjeru po Palestini, Siriji, Antiohiji, Maloj Aziji
i Rimu, gdje je dva puta boravio.
Kao episkop proveo je sedam godina u Antiohiji i
tada je za sljedbenike Hristovog učenja nastao pojam hrišćani.
Za vrijeme vladavine imperatora Nerona u progonu
hrišćana uhvaćen je i bačen u tamnicu.
Pavle, koji se prije krštenja zvao Savle, rođen je
u Tarsu. Bio je veoma obrazovan i imao je status građanina Rima. Pavle nije
spadao u grupu prve dvanaestorice apostola, već takozvanu sedamdeset drugih
apostola.
U mladosti je bio revnosan progonitelj hrišćana,
vjere koju su tadašnji Judejci smatrali za jeres.
Kada je krenuo u Damask, na putu je sijevnula
munja i začuo se glas s neba: “Savle, Savle, zašto me progoniš?”, nakon čega je
oslijepio. Savle je tri dana bio slijep, ali mu se vid vratio poslije krštenja.
Uzevši ime Pavle, od riječi “paulus” što znači
mali, propovijedao je hrišćanstvo na većem području Mediterana.
Dvanaest poslanica Svetog Pavla čini dio Novog
zavjeta.
Pavle je uhapšen u Rimu i bačen u tamnicu.
Pogubljen je zajedno sa Petrom. Pavlu je odrubljena glava, a Petar je raspet na
krst naopačke.
Na ikonama ova dva sveca predstavljaju se zajedno
– Petar drži ključeve u ruci, a Pavle mač.
Petrovdanskim slavljem završava se Petrovski post
i počinje pričešće vjernika koji su poštovali pravila predviđena kanonom Crkve.
Kod Srba postoji običaj da se uoči ovog velikog
praznika pale lile, koje se prave od mlade kore divlje trešnje ili breze.
Obično se to radi na mjestima gdje se narod okuplja, na trgovima, raskršćima i
u tome učestvuju djeca i omladina.
Paljenje vatre i lila simbolizuje vrijeme kada su
hristoborni carevi progonili i mučili hrišćane, vezujući ih za drvene stubove,
natapajući ih smolom i paleći ih. NJihova tijela su tada gorela kao buktinje,
osvjetljavajući trgove kao danas simbolične vatre i lile.