Dvadeset i sedam godina je prošlo od jednog od najtužnijih datuma u istoriji naše opštine, 10. septembra 1995. godine, kada su na Vozući za jedan dan poginula 24 borca Srbačke brigade, dok je preko 30 njih ranjeno.
To je bio povod da se i ove godine obilježe Dani sjećanja na stradanje Srpčana na vozućkom ratištu koji su počeli danas polaganjem cvijeća na spomen kosturnici na gradskom groblju, centralnom spomen obilježju i spomen sobi.
Cvijeće su položile porodice poginulih boraca, zajednička delegacija Opštine Srbac i Odbora za njegovanje tradicija oslobodilačkih ratova i druge delegacije iz Srpca.
Parastos za poginule, nestale i umrle borce služio je sveštenik Aleksandar Kusturić.
Predsjednik Odbora za njegovanje tradicija oslobodilačkih ratova, Duško Mitrić, rekao je da je naša obaveza da se uvijek podsjećamo stradanja koje se dogodilo na vozućkom ratištu kada je lokalno stanovništvo i jedinice Vojske Republike Srpske napao višestruko nadmoćniji neprijatelj, predvođen odredom “El Mudžahid”.
“Svake godine obilježavamo ovaj događaj kod spomen kosturnice na gradskom groblju gdje se nalaze posmrtni ostaci 10 naših sugrađana nad kojima je počinjen višestruki zločin, jer su prvo ubijeni na svirep način a zatim su njihovi ostaci spaljivani i uništavani, tako da ni najnovije DNK analize ne mogu potvrditi njihovu identifikaciju. Pored kostrunice se nalazi spomenik podignut u čast žrtava Drugog svjetskog rata iz Srpca, stradalim u slavonskoj šumi Radinja, koji su takođe ubijeni samo zato što su bili Srbi”, rekao je Mitrić.
On je podsjetio da obilježavanje Dana stradanja Srpčana na vozućkom ratištu ove godine traje tri dana i dodao da će sutra biti organizovan marš “Stazom egzodusa” od Tumara do Stoga, dugom 22 kilometra, dok će u nedjelju biti obavljeno otkrivanje spomen obilježja poginulim borcima Vojske Republike Srpske sa područja mjesne zajednice Kobaš.
Starješina Prve srbačke lake pješadijske brigade, Dragan Aleksić, rekao je da će u sutrašnjem maršu učestvovati oko 110 Srpčana, što je najveći broj u zadnjih nekoliko godina i dodao da pored starih ima i dosta novih učesnika marša, među kojima je i dvadesetak učenika.
“To potvrđuje da će na dostojanstven način biti odata počast borcima Prve srbačke lake pješadijske brigade i drugih jedinica Vojske RS koji su stradali na vozućkom i drugim ratištima braneći Republiku Srpsku, a veliki odziv mladih garant je da će i buduća pokoljenja nastaviti ovu tradiciju”, istakao je Aleksić.
Nakon parastosa, u spomen sobi prisutnima se obratio Dragutin Stanojević, redovni učesnik marša, koji je imao samo osam godina kada mu je poginuo otac na Vozući 10. septembra 1995. godine.
“Tog kobnog dana ostali smo bez 24 oca, sina i brata a ukupno je na ozrensko-vozučkom ratištu stradalo 40 srbačkih boraca, pet boraca sa Vozuće čije porodice danas žive na prostoru opštine Srbac i jedan borac srbačke brigade sa područja opštine Laktaši. Za ove zločine prvostepenom presudom osuđen je na svega osam godina zatvora komandant Armije BiH, Sakib Mahmuljin, pod čijom direktnom komandom je bio odred “El Mudžahid”. Apsurdno je da je Mahmuljin napustio BiH a da ga niko u tome nije spriječio, iako je dobro poznato ko je i šta trebao da uradi da se tako nešto ne dogodi”, rekao je Stanojević.
On je dodao da će se svim silama zalagati da se na koti Paljenik podigne spomen obilježje stradalim borcima srbačke brigade.
“Marš stazom egzodusa, kojim čuvamo sjećanje na ova stradanja, krenuo je još prije 13 godina sa samo dva čovjeka a broj je postepeno rastao iz godine u godinu i stigao i do broja od stotinu i više učesnika. Za učešće u maršu potrebni su dobro zdravlje i dobra volja, o čemu svjedoči i to da učešće uzimaju sve generacije, od dječaka Branislava Dragomirovića koji je krenuo sa samo šest godina i prešao kompletnu dionicu, pa sve do Dušana Lepira koji je duboko zagazio u osmu deceniju života”, rekao je Stanojević i zahvalio se rukovodstvu opštine Srbac koja pokazuje razumijevanje svake godine u organizaciji marša.
Ispred Opštinske uprave današnjim događajima su prisustvovali načelnik opštine Mlađan Dragosavljević, zamjenik načelnika opštine Vladimir Gužvić i predsjednik Skupštine opštine Miloš Budić sa saradnicima, a pored predstavnika brojnih organizacija koje okupljaju boračke kategorije, javnih preduzeća i ustanova, odbornika Skupštine opštine i drugih građana, odazvalo se i dvadesetak učenika Centra srednjih škola “Petar Kočić” iz Srpca kojima je ovo bio svojevrsni istorijski čas.