Vijesti

Ministar poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Boris Pašalić boravio je danas u radnoj posjeti opštini Srbac i posjetio objekte za reprodukciju i tov svinja firme “Mane komerc” u Donjim Srđevićima.

U posjeti su takođe bili načelnik opštine Mlađan Dragosavljević i načelnik Odjeljenja za privredu, poljoprivredu i društvene djelatnosti Marko Miholjčić.

Firma “Mane komerc”, gotovo trideset godina nakon što je osnovana kao trgovinsko preduzeće, posljednju deceniju posvetila je agrarnim djelatnostima, prvo voćarstvu a zatim i svinjogojstvu i u oba su uložena značajna finansijska sredstva.

U ovoj firmi, koja ima farmu za tri hiljade prasića, završen je objekat za reprodukciju svinja za oko 110 rasplodnih krmača a drugi objekat koji je u izgradnji, namijenjen je za tov kapaciteta tri hiljade svinja.

Predstavnik firme Predrag Đukić kaže da godišnje planiraju proizvesti oko 300 tona svinjskih polutki od kojih se prave finalni suhomesnati proizvodi koji se plasiraju u preko 200 marketa širom BiH.

“Želimo da promovišemo domaće proizvode pod sloganom domaće je bolje i razvili smo distributivnu mrežu širom BiH. Odziv je dobar i imamo ozbiljne kupce u brojnim trgovačkim centrima i kompanijama koji su prepoznali naš kvalitet. U Srpcu imamo objekat u kojem vršimo preradu i odakle izlaze finalni proizvodi poput pečenice, pancete, pršuta, vrata, kulena, čajne i drugih kobasica i drugih proizvoda rađenih po tradicionalnoj recepturi”, rekao je Đukić.

Dodaje da su nabavili najkvalitetnije sorte priplodnih nazimica F1 generacije iz Danske po čuvenoj svetskoj DanBred tehnologiji, gdje se pažljivim ukrštanjem dobijaju kvalitetni prasići koji su otporni na bolesti, veoma plodni i optimalnog odnosa mesnatosti i masti.

“Stočnu hranu nabavljamo preko kompanije Patent Co sa kojom uspješno sarađujemo, ali namjera nam je da proizvodimo vlastitu hranu jer ćemo tako moći formirati prodajnu cijenu sa kojom ćemo biti konkurentni na tržištu sa uvoznim mesom. Za to nam treba barem 150 hektara zemljišta a trenutno imamo svega vlastitih 40 hektara. Nadamo se da će nam ministarstvo u tom pogledu izaći u susret, bilo kroz koncesije ili zakup zemljišta”, rekao je Đukić.

On se zahvalio ministasrtvu na dosadašnjoj podršci koju su dobijali kroz kapitalne investicije i pravilnike o podsticajima čiji su bili redovan korisnik.

Ministar Boris Pašalić rekao je da je, po njegovom mišljenju, ovo jedna od najmodernijih farmi za proizvodnju svinja u Republici Srpskoj i dao punu podršku njihovim budućim nastojanjima da se pozicioniraju na tržištu.

“Razgovarao sam sa načelnikom opštine Mlađanom Dragosavljevićem o potrebi da se za ovu i druge firme obezbijedi potrebno zemljište jer imamo određene površine koje možemo preraspodijeliti i jedan dio njih staviti na raspolaganje, na čemu ćemo raditi u narednom periodu”, rekao je Pašalić.

Pored svinjogojstva i trgovinsko-ugostiteljske djelatnosti sa mrežom trgovačkih radnji i kafe-picerija širom opštine, firma “Mane komerc” se uspješno bavi proizvodnjom hljeba i peciva i voćarstvom na površini od 13 hektara gdje u Srđevićima ima preko 15 hiljada sadnica šljive različitih sortimenata sa sistemom za navodnjavanje i protivgradnom mrežom. Dio šljiva se prodaje u sirovom i suvom obliku a dio se usmjerava u proizvodnju rakije pod vlastitim brendom Carska šljivovica.

Članovi Lovačkog udruženja “Srna” iz Srpca ostvarili su dobar plasman na kupu u gađanju glinenih golubova koji je proteklog vikenda organizovan u Rogoljima.

Milutin Mihajlović iz srbačkog udruženja osvojio je prvo a Živko Vlajinić treće mjesto u konkurenciji 40 takmičara iz svih krajeva Lijevča polja.
Ispred LU “Srna” Srbac još su učestvovali Duško Plavšić, Edvin Ramičić i Miloš Ćulibrk.

Organizator takmičenja bilo je Lovacko društvo “Lijevče” Nova Topola – sekcija “Rogolji” a naredno na kojem će učestvovati srbački lovci planirano je u Stanarima.

Lovačko udruženje “Srna” bilo je 11. jula domaćin Petrovdanskog kupa u gađanju pokretnih meta koje je održano u Poveliču, a prvo mjesto u konkurenciji 45 takmičara pripalo je Živku Vlajniću.

Karate klub „Borac“ iz Srpca, u saradnji sa Centrom za kulturu i sport, organizuje 25. i 26. septembra ove godine međunarodni šampionat u karateu koji će se održati u Sportskoj dvorani „9. januar“ u Srpcu.

Očekuje se dolazak karatista iz cijele BiH i zemalja iz regiona. Takmičenja će se organizovati u katama i borbama pojedinačno i ekipno u muškoj i ženskoj konkurenciji a najuspješnijima će biti dodijeljeni pehari, medalje i diplome.

Pored takmičenja u planu je i organizacija stručno-trenerskog seminara sa prezentacijom borilačkih vještina od strane iskusnih učitelja, poput karatea, kung fua, kik boksa, džiju džicua, ninđucua, samoodbrane i drugih.

Podršku u organizaciji šampionata pružiće i Opština Srbac u sklopu kalendara kulturno-sportskih manifestacija koje se finansiraju iz opštinskog budžeta.

Prošle godine, zbog pandemije virusa korona, ovo takmičenje nije bilo održano, a 2019. godine je učešće uzelo oko 150 takmičara iz zemalja bivše Jugoslavije.

Četvrta srbačka traktorijada biće održana u subotu 31. jula na pisti za poljoprivrednu avijaciju u Poveliču, odlučio je organizacioni odbor ove manifestacije.

Nakon više odlaganja zbog nepovoljne epidemiološke situacije, konačno su se stekli uslovi za održavanje ovog događaja koji svake godine okupi veliki broj traktora iz cijele Republike Srpske i Federacije BiH.

Jedan od organizatora, Aleksandar NJežić, kaže da je okupljanje predviđeno od 9 časova a ulaz je besplatan.

“Kao i ranijih godina, organizovaćemo takmičenja koja počinju od 12 časova. U planu imamo navlačenje traktora i vožnju prikolicom unazad”, rekao je NJežić.

Za dodatne informacije zainteresovani učesnici mogu se javiti Aleksandru na broj telefona: 065 435 666.

Srbačka traktorijada od prošle godine je uvrštena u kalendar kulturnih i sportskih manifestacija Opštine Srbac koje se finansiraju jednim dijelom iz opštinskog budžeta.

Na osnovu odredabi Pravilnika o uslovima i načinu upućivanja korisnika penzijskog prava iz Republike Srpske na banjsku rehabilitaciju,na javni oglas Udruženja penzionera RS raspisanog 2.juna ove godine,srbačkom Udruženju penzionera prijavilo se 56 kandidata.

Tročlana komisija,nakon bodovanja,sačinila je rang listu po kojoj pravo na banjsku rehabilitaciju ove godine ima 25 penzionera koji su članovi Opštinskog udruženja.

„Osnovni kriteriji za ostvarivanje ovog prava bili su visina penzije,broj godina staža osiguranja i broj godina primanja penzije“ kaže sekretar UP opštine Srbac Slavko Malešević i dodaje da je prvo mjesto na Rang listi sa 83 boda zauzela Milka Topić,a 25 mjesto Vajka Šaula sa 68,5 bodova.

Sekretar Malešević kaže da su se kandidati opredjelili za boravak u banjama Repubike Srpske i to 10 njih u Mlječanicu kod Dubice ,8 u Slatinu kod Laktaša, 6 u Vrućicu kod Teslića ,a samo jedan kandidat za banju Vilina vlas kod Višegrada.

„Za 5 kandidata na banjskoj rehabilitaciji sredstva je obezbjedila Vlada RS, za 10 opština Srbac, a za preostalih 10 Udruženje penzionera Srbac iz vlastitih sredstava. Ovo udruženje godinama vodi brigu o zdravlju,rehabilitaciji,pružanju jednokratne pomoći jednom godišnje za najugroženije kategorije i pružanje novčane pomoći od po 500 maraka porodicama preminulih penzionera kao i njihovim bračnim drugovima pod uslovom da su penzioneri bili članovi Udruželja”, kaže predsjednik Udruženja penzionera Srbac Ostoja Romić.

Zbog najavljenih lokalnih nepogoda, početak Gradskog turnira u malom fudbalu ,,Srbac 2021“ odgađa se za ponedjeljak, 19.jul, u 20.00 časova.

Kako nas je informisao predsjednik Organizacionog odbora turnira Branko Grahovac i kako smo najavljivali,  turnir je trebalo da počne večeras, ali su vremenske prilike koje su najavljene za vikend uticale da otvaranje turnira bude odgođeno za početak iduće sedmice.

Grahovac dodaje da se nada da će područje opštine Srbac proći bez većih vremenskih nepogoda i da će se Srpčani , nakon godinu dana pauze zbog virusa korona, u ponedjeljak ponovo okupiti na tribinama gradskog stadiona i navijati za svog favorita gradskog turnira.

Na području Republike Srpske već duži vremenski period prisutan je problem nedovoljnog rađanja, smanjenja populacije i starenja društva, što nije zaobišlo ni opštinu Srbac u kojoj već desetak godina opšta stopa nataliteta ima negativan trend.

Ovakvo stanje bilo je razlog sazivanja tematske sjednice Skupštine opštine Srbac na kojoj je razmatrana informacija o demografskom razvoju i pronatalitetnoj politici koju je predložio načelnik opštine Mlađan Dragosavljević a pripremili Odjeljenje za opštu upravu, Odjeljenje za privredu, poljoprivedu i društvene djelatnosti i radna grupa koju je formirao načelnik opštine.

Кlubovi odbornika SNSD i NDP, te Ujedinjene Srpske, pokrenuli su inicijativu za sazivanjem sjednice kako bi se utvrdile jasne smjernice i donijeli zaključci koji će imati pozitivan uticaj na budući demografski razvoj.Prezentaciju za odbornike pripremila je član radne grupe i direktorica Centra za socijalni rad, Slađana Potkonjak, koja je na vrlo temeljan i pristupačan način upoznala odbornike sa nimalo zavidnim podacima koji govore da je razlika između broja rođenih i umrlih u Srpcu sve veća, što potvrđuje da se negativan prirodni priraštaj kretao od -2.7 u 2012. do -9.4 promila u 2019. godini.

“Procjenjuje se da je 2012. godine bilo 17.016 stanovnika u srbačkoj opštini a prije dvije godine 16.204. Stopa nataliteta iznosila je 9,1 a osam godina kasnije 5,1 dok je mortaliteta u 2012. bila 11.9. a 2019. godine 14,5”, rekla je Potkonjak.

Ukupan broj rođene djece je takođe u padu, pa je tako 2011. godine bilo 148 a prošle godine 119. U padu je i broj prvorođene djece u porodici, od 66 u 2011. godini do 52 u 2020. godini, a slični podaci su i kod drugorođene djece.

U dosadašnjim analizama kao jedan od razloga smanjenog rađanja navedena je nezaposlenost jednog ili oba roditelja.

U posljednjih sedam godina na području opštine Srbac zabilježen je konstantan porast broja zaposlenih, od 2.582 u 2011. godini do 2.814 u 2020. godini, tako da je došlo do povećanja broja porodica u kojima su zaposlena oba roditelja. Međutim, kada se uzmu u obzir prethodni podaci o padu nataliteta, zaključuje se da ni povećanje broja zaposlenog stanovništva nije dovelo do povećanja broja rođene djece.

Кada je riječ o predškolskom vaspitanju i obrazovanju, broj upisane djece u vrtić je veći u odnosu na 2010. godinu kada ih je bilo 75 i prošlu godinu 105, a prije izbijanja pandemije, 2019. godine bio je rekordan broj upisanih od 179.U porastu je i broj upisanih učenika u osnovnoj školi u Srpcu, od 92 u 2010/11. godini do 113 u tekućoj školskoj godini. U školi u Razboju prije deset godina je upisano 34 a prošle 39 đaka. S druge strane, u sitneškoj školi je manje upisane djece, od 24 u školskoj 2011/12. do 15 u nastavnoj 2020/21. godini.

Puno teža situacija je u ukupnom broju đaka koji pohađaju osnovne škole, gdje je u srbačkoj školi prije 10 godina bilo 839 a danas 832 đaka, školi u Razboju 403 a danas 339 đaka i školi u Sitnešima 314 a danas 176 đaka.

U porastu je i broj učenika čiji su roditelji razvedeni, od 96 prije deset godina do 113 u školskoj 2020/21. godini.U Srpcu je 2010. godine bilo 111 sklopljenih brakova a prošle godine svega 66. Uzimajući u obzir starosnu strukturu ljudi koji su sklapali brakove u posljednjih deset godina uočljiva je tendencija rasta starosne dobi supružnika tako da za muškarce iznosi od 28 do 33 godine a za žene od 25 do 29 godina života.

“Razloga za kasnije stupanje u brak je mnogo, od promjene svijesti mladih o zajedničkom životu i porodici, fenomena produžene mladosti, nastojanja žene da bude ravnopravna i profesionalno uspješna, komociji muškaraca koji žele da radni dan posvećuju profesiji a u slobodno vrijeme da uživaju, uz mnoge druge razloge”, navela je Potkonjak.

U informaciji je navedeno da su planiranje porodice, kao i populaciona politika, pod snažnim uticajem društvenih promjena, a kako bi se povećao fertilitet, odnosno plodnost, potrebna je šira društvena akcija iz koje treba da proizađu strategija demografskog razvoja i program planiranja porodice.

“U Republici Srpskoj se sprovode određene aktivnosti koje su u funkciji podsticajnih mjera populacione politike kroz rad različitih institucija a prije svega nadležnih ministarstava. Ove mjere se finansiraju sredstvima Vlade RS. S obzirom na stanje nataliteta nedovoljne su i trebalo bi više raditi na uvođenju aktivnijih mjera”, rekla je Potkonjak.

Opština Srbac u skladu sa mogućnostima izdvaja značajna sredstva u cilju unapređenja pronatalitetne politike i stimulacije rađanja, kao što su jednokratna novčana pomoć za novorođeno dijete od 250 do hiljadu КM, sufinansiranje troškova jedne vantjelesne oplodnje, novčana pomoć za četvoro i više djece u iznosu od 100 КM mjesečno, pomoć mladim bračnim parovima za kupovinu građevinskog zemljišta za izgradnju stambenih jedinica u iznosu do 2000 КM, oslobađanje plaćanja komunalne takse za mlade bračne parove za priključak vode u stoodstotnom iznosu i poklon zlatnik za prvorođeno dijete u godini.

“Stimuliše se i sufinansiranje troškova smještaja djece u vrtić, prevoz i smještaj djece sa posebnim potrebama u specijalizovane obrazovne ustanove, subvencionisanje troškova prevoza za učenike prvih razreda srednje škole u iznosu od 50 odsto i plaćanje troškova prevoza u punom iznosu za učenike srednje škole iz socijalno ugroženih porodica.

“Tu je i oslobađanje plaćanja školarine u punom iznosu za učenike srednje škole čiji su roditelji ratni vojni invalidi, bez jednog ili oba roditelja, iz višečlanih porodica, čiji su roditelji stalni primaoci socijalne pomoći ili slabijeg imovnog stanja, zatim jednokratna novčana pomoć za školovanje djece iz socijalno ugroženih porodica od 200 do 500 КM i stipendiranje studenata prvog i dugog ciklusa studija na javnim i privatnim ustanovama”, rekla je Potkonjak.

Ona je dodala da postoji čitav niz drugih mjera sa nivoa Republike Srpske koje se provode u Srpcu, poput dodatka za djecu za drugo i četvrto dijete, materinskog dodatka, pomoći za opremu novorođenčeta, pronatalitetnu naknadu za trećerođeno i četvrtorođeno dijete i mnoge druge.

“Neke od novijih mjera su jednokratna novčana pomoć prilikom rođenja djeteta na registrovanim poljoprivrednim gazdinstvima u iznosu od 500 КM po djetetu i izgradnja stambenih jedinica za mlade bračne parove i samohrane roditelje u ruralnim sredinama”, rekla je Potkonjak.

Tom prilikom posebno je naglasila najavljeni početak izgradnje stambenog objekta za mlade bračne parove gdje će se nalaziti 20 stambenih jedinica od 65 do 75 kvadratnih metara u šta će se uložiti 1.4 miliona КM a mladi će moći da otkupe stanove po cijeni od 60 odsto od tržišne cijene, i u slučaju većeg interesa planirana je još jedna lamela sa 20 stanova

“Takođe se obavljaju aktivnosti na pripremi izgradnje novog objekta vrtića za smještaj 200 djece, površine 1700 kvadratnih metara. Vrijednost projekta je 1.450.000 КM od čega je 880 hiljada КM obezbijedila Vlada Srbije uz pomoć Vlade Republike Srpske”, istakla je Potkonjak.

U diskusiji su učestvovali brojni odbornici, pa je tako odbornica DNS Danijela Novković-Božić apelovala da se roditeljima obezbijede adekvatna radna mjesta i sigurna egzsistencija kako bi se spriječio odlazak mladih iz Republike Srpske, dok je odbornik DNS Danko Dragojević rekao da se treba mijenjati političko razmišljanje i omogućiti da najbolji ljudi u svojim profesijama budu postavljeni na rukovodeća mjesta, te spriječi odliv najkvalitetnijih kadrova u veće sredine.

Odbornik PDP Mićo Malbašić rekao je da pored bolje ekonomske situacije treba obezbijediti pravnu jednakost svih građana, a odbornik SNSD Mirko Stojić da se treba urediti država i vladavina prava čime će se, između ostalog, omogućiti bolja i sigurnija primanja, dok je odbornik SNSD Jordan Кuvalja naglasio potrebu da se zadrži kvalitetna radna snaga i kadar uzrasta od 25 do 40 godina koji je u tom periodu na vrhuncu u proizvodnom i reproduktivnom pogledu.

Na sjednici se moglo čuti dosta korisnih prijedloga i inicijativa a jednu od njih uputio je odbornik SNSD Branko Grahovac koji je predložio da se osnuje Fond života koji će omogućiti višečlanim porodicama koje dobiju peto dijete da im se automatski izgradi nova stambena jedinica, a sredstva za punjenje fonda bi se obezbijedila od brojnih donatora.Odbornica SNSD Bojana Miholjčić Šapurić predložila je da se svim vukovcima u osnovnim školama obezbijede besplatni udžbenici, školarina i prevoz ukoliko upišu srednju školu u Srpcu.

Prijedlog je uputila i odbornica SNSD Brankica Ivanović koja smatra da bi trebalo obezbijediti novčanu pomoć mladim bračnim parovima prilikom sklapanja braka, u skladu sa mogućnostima opštine, dok je odbornica SNSD Zorica Stančić predložila da se sagleda mogućnost organizovanja pripremne nastave za djecu predškolskog uzrasta u ruralnim sredinama, i to za početak u većim mjesnim centrima poput Кobaša, Razboja, Sitneša i Nožičkog, jer roditelji moraju izdvojiti značajna sredstva na mjesečnom nivou kako bi dovodili djecu u vrtić u Srbac.

Odbornik SNSD Aleksandar Babić je sugerisao da bi se iduće godine u isto vrijeme trebala organizovati slična tematska sjednica kako bi se vidjelo da li je bilo određenih pomaka i da li treba raditi na poboljšanju određenih mjera.

Načelnik opštine Mlađan Dragosavljević zahvalio je svim odbornicima na kvalitetnim diskusijama jer su se iz toga izrodile određene smjernice koje će pomoći Opštinskoj upravi u provođenju pronatalitetne politike.

“Samim prijedlogom da diskutujemo o ovoj temi, po čemu smo jedna od rijetkih lokalnih zajednica koja je održala ovakvu sjednicu, već smo pokazali opredjeljenost da se izborimo sa negativnom stopom prirodnog priraštaja i migracijama koje utiču na smnjenje broja stanovništva u Srpcu, ali i cijeloj regiji. Izvući ćemo iz svega određene zaključke i ukoliko bude potrebno uvesti neke nove mjere”, rekao je načelnik Dragosavljević.

Na kraju sjednice dogovoreno je da se formira radno tijelo koje će prijedloge u formi zaključka staviti na razmatranje i usvajanje na jednom od narednih skupštinskih zasjedanja.

„ Ove godine moj prijatelj Mladen nije mi se mogao pridružiti pa sam na pješačenje krenuo sam iako su me mnogi upozoravali da će me pratiti ekstremne temperature.Hodočašće je proteklo u najboljem redu i nije mi toliko teško palo pješačenje koliko sam mislio, iako je bilo prilično naporno po ovim vrućinama. Uglavnom sam putovao noću a preko dana se odmarao. U srcu i mislima sam stalno nosio Svetog Vasilija, pa čak i onda kada mi je bilo teško vjera me je motivisala da nastavim dalje i savladam sve prepreke“, kaže Gojko i dodaje da se nada da će jednog dana, kad zasnuje porodicu, otići na treće hodočašće u Ostrog sa potomcima kada postanu punoljetni. Imam sličnih planova i za naredne godine, koji se odnose na putovanje do drugih velikih svetinja, ali o tome ću razmišljati kad dođe vrijeme“, ističe Gojko.Večernjim molitvama i drugim obredima, tokom dva dana koliko je boravio u manastiru, prisustvovalo je na hiljade vjernika, među kojima su mnogi spavali pod otvorenim nebom. Imao je priliku da razgovara sa monasima i prisustvuje zajedničkom ručku. Kako kaže, ovo zasigurno nije njegovo posljednje hodočašće do jedne od najvećih pravoslavnih svetinja. “Ovo hodočašće je potvrdilo promjenu koja se desila u meni prije dvije godine,kada sam sa prijateljem Mladenom pješačio u Ostrog, tako da mislim da sam sada još jači nego što sam bio,psihički. Čovjek ima nešto što će ga držati u ovom brzom životu, gdje ne možemo naći vremena za sebe , jer uvjek negdje žurimo da stignemo i da nešto ostvarimo,a toliko nam je malo potrebno da budemo sretni”rekao je za Radio-Srbac,Gojko Basurić.Gojko je poznat srpčanima kao istaknuti sportista i osvajač medalja u karateu na svjetskim prvenstvima,za razvoj sporta i pronošenje imena Srpca dobio je opštinsko priznanje 2012.godine,a 3 puta zaredom osvojio je prvo mjesto plivajući u Savi za bogojavljenski časni krst .Opširniji razgovor sa Gojkom Basurićem možete poslušati u emisiji Gost programa u subotu 17.jula od 10 časova ili na internet stranici Radio-Srpca.