Naučna monografija “Genetika vuka Bosne i Hercegovine” autorke Dragane Šnjegota, profesorice na Prirodno-matematičkom fakultetu Univerziteta u Banjoj Luci, promovisana je sinoć u skupštinskoj sali u organizaciji Narodne biblioteke Srbac.

Ova knjiga nije samo naučno djelo, nego priča o upornosti, terenskom radu, hiljadama pređenih kilometara i radoznalosti jedne mlade naučnice iz Srpca koja je odlučila da krene tragom vuka.

Dragana je svoje istraživanje započela prije više od decenije, a rezultat je sabrala u prvu naučnu monografiju koja se bavi genetikom vuka na prostoru BiH, čiji je izdavač Prirodno-matematički fakultet.

Kroz nju je prikazala složen svijet ove fascinantne vrste, njen genetički identitet, način života i odnos sa čovjekom, ali i upozorila na prijetnje s kojima se vuk danas suočava.

Ova knjiga nastala je kao plod saradnje sa brojnim naučnicima i institucijama iz regiona i Evrope – od Novog Sada, Ljubljane i Gdanjska, do Švedske, Gruzije i Velike Britanije.

“U ovoj naučnoj monografiji opisano je desetogodišnje istraživanja mene i mojih kolega iz cijele Evrope, tokom kojeg sam radila genetičku karakterizaciju vuka iz BiH. Akcenat je stavljen na vuka iz naše države gdje smo pokušali da ga genetički okarakterišemo, shvatimo kakva je genetička struktura populacije, kakav je protok gena sa susjednim populacijama i to smo objedinili u nekoliko naučnih radova koji su na razumljiv način opisani u knjizi. Pored toga, opisana je generalno situacija sa populacijom vuka na nivou Evrope, koji su to možda najveći problemi sa kojima se vuk suočava”, pojasnila je Šnjegota.

Prema njenim riječima, u knjizi ima nekih riječi o projektima koje je provodila i koje još uvijek provodi, a koje se tiču monitoringa na terenu, primjenom različitih metoda.

“Ono što se promijenilo od prošle godine kada je ova knjiga u izašla iz štampe jeste zakonitost vuka na području Evropske unije iz razloga što je ova životinja bilo strogo zaštićena vrsta, jer su sredinom prošlog vijeka populacije bile uništene u potpunosti, osim na Balkanu. Imali smo situaciju da u Evropi i u određenim zemljama nemamo nijednu jedinku. Onda su prirodna rekolonizacija i određene zaštite doveli do toga da se populacija vuka obnavlja. Međutim, sada su se populacije proširile do te mjere da su neke zemlje predložile da se malo olakša taj status zaštite. Vuk nije u potpunosti ostao bez zaštite, samo što je iz kategorije strogo zaštićene prešao u malo manji stepen zaštite”, navela je Šnjegota.

Poručila je da smatra da su njena istaživanja, kao prva takva o vuku, izuzetno važna, jer bez genetičkih podataka ne bismo mogli znati kakav je status neke vrste.

“Važno je i sa aspekta ukoliko želimo da shvatimo šta je to što ugrožava vrstu, te utiče na smanjenje ili povećanje brojnosti populacije. Knjiga sadrži zaista brojne informacije koje su neophodne. Ako recimo jednog dana dođemo do toga da zaista govorimo o zakonitosti, da kreiramo neke zakone vezane za zaštitu vuka, informacije iz knjige mogu da pomognu u kreiranju tih dokumenta”, kazala je ova mlada naučnica.

Istakla je da je stanište ovih životinja kod nas većinski u brdskoplaninskim područjima.

“Njega nema ovdje u našim ravničarskim područjima uz rijeku Savu. Tu istorijski nije bio prisutan, osim nekih sporadičnih slučajeva koji su dokumentovani, ali stabilne populacije nikad nisu zabilježene kod nas na samom sjeveru Bosne i Hercegovine uz rijeku Savu. Sve dalje, čim krenu brdovita područja iznad Banjaluke pa dalje, tu imamo malo veće populacije odnosno čoporčiće. Svi ostali, istočni, zapadni, te centralni dijelovi BiH kao i sama Hercegovina predstavljaju područje koje vuk naseljava konstantno”, kazala je ona.

Kada su u pitanju njeni planovi za budućnost, tvrdi da će uvijek biti posvećena nauci, te da već radi na brojnim projektima.

“Kad kažem projekti, mislim na naučne, gdje mi dolazimo do određenih podataka, onda ih predstavljamo kroz naučne radove što je jako zanimljivo naučnim zajednicama. Trenutno sam uključena u nekoliko projekata sa kolegama sa Biološkog fakulteta Univerziteta u Gdanjsku gdje sam i boravila u dva navrata. Mi tu analiziramo šakale, vukove i divlje pse na čitavom evroazijskom regionu. Nešto malo lokalnije što ja radim jeste ispitivanje hibridizacije unutar roda “canis”. Ono što uskoro krećemo, jer smo uspjeli da dobijemo dio sredstava, jeste genetička karakterizacija divljih mačaka koje žive na području Bosne i Hercegovine, pa ćemo vidjeti kakve ćemo dobiti rezultate”, rekla je Šnjegota.

Uvodnu riječ na promociji ove monografije imao je direktor Narodne bilioteke Srbac Slaviša Stojković koji je pozdravio sve prisutne, a moderator je bio sugrađanin Dejan Jovičić.

Promociji su prisustvovali i načelnik Opštine Srbac Mlađan Dragosavljević, predsjednik Skupštine opštine Dejan Dević, Komandir Policijske stanice Srbac Siniša Šnjegota, Draganina porodica, kolege sa fakulteta, kao i brojni sugrađani.