Književna djela Fjodora Mihailoviča Dostojevskog, jednog od najvećih ruskih pisaca, nisu izgubila na svom sjaju i popularnosti do današnjeg dana baš kao i veza između srpskog i ruskog naroda koja je trajna i neraskidiva.

Ovo je poruka koja je upućena sa književne večeri i izložbe fotografija i portreta posvećenih 200. godišnjici rođenja Dostojevskog koje je organizovala Narodna biblioteka Srbac.

O životu čuvenog ruskog književnika i njegovom stvaralaštvu govorila je predsjednica srbačke Prosvjete, Gordana Đukić, koja je rekla da je Dostojevski od rođenja do smrti nosio težak teret na svojim plećima, što je preslikao i na mnoge junake u svojim djelima.

“Borio se sa epilepsijom, brojnim stresovima i tragedijama i preživio sibirske ruske kazamate i bukagije koje je nosio na nogama pune četiri godine. Bio je veoma emotivan i imao je mnoge nesrećne ljubavi. Na kraju su iza njega ostala njegova djela koja se čitaju i nakon 140 godina od njegove smrti i koja će se proučavati dok je svijeta i vijeka, jer ga podjednako dobro razumiju sve generacije”, rekla je Đukić.

Ona je dodala da je na sahrani Dostojevskog bilo oko 10 hiljada ljudi a naročito upečatljiva scena je bila kada su brojni studenti stavili bukagije na svoje noge i tako ga ispratili do grobnog mjesta.

Đukićeva navodi da je njegova ljubav prema Srbima bila ogromna. Posvetio im je desetak pisama a u jednom od njih navodi da postoji “velika” i “mala” Srbija. Velika, misleći na Rusiju, treba da pomogne maloj kako njen narod ne bi nestao.

“To se i desilo za vrijeme srpsko-turskog rata kada je tri do četiri hiljade ruskih dobrovoljaca i više od 300 oficira, na čelu sa generalom Černajevim, preuzelo odbranu Srbije na „srpskom Termopilu“, prostoru između Aleksinca i Sokobanje. Odbijeni su snažni naleti Turaka a jedan od najzaslužnijih je bio oficir Nikola Nikolajevič Rajevski koji je tu stradao. NJegovo tijelo je balzamovano i preneseno u Rusiju a srce je izvađeno i ostavljeno Srbiji u manastiru Svetog Romana u eparhiji niškoj. S druge strane, u znak zahvalnosti generalu Černajevu, podignut mu je spomenik u Aleksincu”, rekla je Đukić.

Književnoj večeri i izložbi prisustvovao je i ministar rada i boračko-invalidske zaštite, Duško Milunović, koji gaji veliku ljubav prema Dostojevskom i ruskoj književnosti. On se takođe bavi književnim radom i objavio je nekoliko knjiga poezije, od kojih prvu 2009. godine.

Milunović je rekao da se viševjekovna tradicija dobrih rusko-srpskih odnosa nije prekidala do današnjeg dana i dodao da su Rusi dali značajan doprinos borbi za slobodu srpskog naroda u proteklom Odbrambeno-otadžbinskom ratu.

“Oko 700 ruskih dobrovoljaca je prošlo kroz brojne jedinice srpske vojske a 37 je položilo život za našu otadžbinu. U Višegradu je podignut spomenik ruskim dobrovoljcima, a tamo je i sahranjeno šest ruskih boraca. Dvanaest ih je sahranjeno u Miljevićima a po jedan u Bileći i Milićima. Ostali su ekshumirani nakon rata i preneseni u Rusiju”, rekao je Milunović.

Dodaje da je porodica ruskog dobrovoljca sahranjenog u Bileći došla poslije rata da prenese njegove posmrtne ostatke u domovinu, ali da to na kraju nisu učinili.

“Kada su im tadašnje opštinske vlasti pokazale snimke sa sahrane, na kojoj je bila cijela Bileća i spomenik koji mu je podignut, a koji je bio uređen kao i spomenik za srpske borce, oni su rekli da nemaju pravo da odnesu svog sina jer je on ovdje sa Srbima zbog kojih je položio život, boreći se za slobodu”, rekao je Milunović.

On je podsjetio da je Vlada Republike Srpske posmrtno odlikovala sve ruske dobrovoljce.

“Nedavno sam u Moskvi sa ministrom Petrom Đokićem dodijelio odlikovanja porodicama poginulih ruskih dobrovoljaca a plakete preživjelim borcima i ratnim vojnim invalidima. Jedan od njih je bio i Boris Zemcov, koji se borio u višegradskoj jedinici. Kada se vratio iz Republike Srpske dobio je sina 12. aprila, baš na datum koji smo mi u Republici Srpskoj ustanovili kao Dan ruskih dobrovoljaca. To takođe potvrđuje dugu i trajnu vezu između naša dva bratska naroda”, istakao je Milunović.

Među posjetiocima književne večeri, koja je organizovana u čitaonici biblioteke i izložbi koja je priređena u Centru za kulturu i sport, bili su i načelnik opštine Mlađan Dragosavljević, predsjednik Skupštine opštine Miloš Budić, savjetnik ministra Milan Torbica, polaznici besplatne škole ruskog jezika koja djeluje u Centru za izučavanje ruskog jezika u Srpcu i drugi građani.

Direktor biblioteke Branko Savanović organizovao je i živo uključenje predstavnika privrednih i kulturnih institucija iz Moskve i Tambovskog državnog tehničkog univerziteta iz Tambova sa kojim je potpisan sporazum o saradnji. Tom prilikom su ruski predstavnici pozdravili napore institucija iz Srpca i Republike Srpske na očuvanju ruske kulturne baštine i učvršćivanju srpsko-ruskih odnosa.